Uitstap op 26 september 2008.
We vertrekken om 7.30 van de parking bij autobusuitbater Patteeuw te Moorslede.
We verlaten de autosnelweg naar Doornik in Frasnes.
Frasnes was eens het centrum van de suikerbietenteelt, te vergelijken met Veurne in Vlaanderen. Ze maken al lang geen suiker meer in Frasnes maar het monument op het rond punt staat er nog. Een gigantische suikerklont met mieren erop om aan te tonen hoe zoet de suiker van Frasnes wel is ! !

We passeren voorbij een heel speciale boerderij met als specialiteit ezelinnenmelk. Sinds 1999 produceert de Ezelfokkerij melk met merkwaardige eigenschappen. Een kuur van een maand geeft kracht aan het organisme. En vergeten we ook de weldaden voor de huid niet. Cleopatra en later ook de Ottomaanse prinsessen liet er hun bad mee vollopen. We moeten hen niet benijden want de Ezelfokkerij produceert een hele rist verzorgingsproducten, zepen en andere schoonheidsproducten.

We rijden hier door een heel mooie streek genoemd"Pays des Collines". Het landschap is enorm rijk: beboste heuveltoppen, steile hellingen en valleitjes, rode huizen . en kronkelende wegen ".

Onze chauffeur vertelt nog een anecdote: vroeger lag langs deze weg ook " Le Musée du Tour de France ". Fietsfanaat Lucien De Schepper was kind aan huis bij de grote kampioenen en verzamelde al jarenlang echte wielerschatten : fietsen uit alle tijden, truitjes van wielerlegendes, honderden foto's en persknipsels van de Ronde van Frankrijk, enz. Hij stelde zijn verzameling voor in de oude schuur van zijn boerderijtje, maar dat is inmiddels opgedoekt. Volgens onze chauffeur is meneer buitengezet en meteen zijn museum ook !!

Nu komen we in Lessen, of beter : Lessines.
Onze bus kan niet dóór de stad, dus nemen we een ringweg. Dit geeft ons de gelegenheid om de grote fabriek van Baxter te zien. De vestiging van Baxter in Lessen is de grootste productie-eenheid voor voedingszakken op het Europese continent.

We rijden over de Dender en voorbij verschillende steengroeven of "carrières". In Lessen zijn de meeste van de groeven onder water gezet, dat water kleurt groen vanwege de algen die erin zitten.

Op een rond punt zien we een monumentje ter ere van de arbeiders in de steengroeven.

We beginnen met het "nuttigen" van koffie en koekjes in de cafetaria.

Er staan twee gidsen tot onze beschikking, dus wordt ons gevraagd om te splitsen in twee even grote groepen. Wij kiezen voor de vrouwelijke gids die luistert naar de naam Bernadette.

Het hospitaalmuseum beslaat drie verdiepingen, de kelverdiepingen, eerste verdiep en gelijkvloers. Onze groep start met de kelderverdieping alhoewel dat eerst wat problemen geeft : er is immers net een elektriciteitspanne en dat heeft wat heen en weer geloop tot gevolg.

Maquette : Gids Bernadette begint met het tonen van de maquette. Deze was oorspronkelijk in L-vorm gebouwd langs de Dender, deze rivier werd immers gebruikt als riolering. Later werd er aangebouwd en ontstond de vierkante vorm. Het huidige gebouw, een harmonieuze vierhoek rondom het klooster, is tijdens de achtereenvolgende campagnes van 1517 tot 1722 verbouwd en aangebouwd. De gevels die het klooster insluiten hebben op de verschillende verdiepingen afwisselend een gothische, Vlaamse renaissance -en barokstijl.

Er is een heel grote kruidentuin met achteraan een ijskelder, dus de zusters hadden een "frigo" tot in augustus.

Achter de kapel stond een brouwerij, men dacht immers aan de geneeskundige kracht van het bier.

We komen in een ruimte met portretten van de figuren die de geschiedenis hier bepaalden .

De welvarendheid van de kloostergemeenschap kun je afleiden uit de luxueuze inrichting. De prachtig bewerkte meubels, gevulde bibliotheken en kunstvoorwerpen maakten deel uit van de bruidsschat die een meisje meekreeg bij haar toetreding tot de orde. Heel wat van hen kwamen uit de bourgeoisie. Boeken waren toen belangrijk erfgoed en een bron van kennis, wijsheid en methodiek. Nu zijn zij een goudmijn vol informatie over de werking en geschiedenis van het hospitaal door de eeuwen heen.
We blijven even stilstaan bij het portret van Marie-Rose Carouy, een krachtdadige vrouw. Eén van de beroemdste prioressen uit de hospitaalgeschiedenis. Zij koos een religieuze voornaam die zowel bij de heilige maagd als bij de roos paste! Zij zette het imago van de instelling kracht bij door de legende van de roos naar buiten te brengen

De gigantisch grote ruimte waarin we staan, deed ooit dienst als slaapzaal voor de zusters, maar veranderde wel regelmatig van inrichting. Uiteindelijk werd ze opgedeeld in een twintigtal kleinere cellen. Men heeft er twee gereconstrueerd, uit verschillende periodes: een uit de 17e en een uit de 19e eeuw. De eerste ziet er met haar bewerkte meubels eerder weelderig uit. Aspirant-kloosterzusters werden trouwens zorgvuldig uitgekozen door de aartsbisschop: alleen vrouwen uit adellijke of meer gegoede families konden intreden. De ouders gaven hun dochter immers een 'bruidsschat' mee, die naar de kloostergemeenschap ging....

Er staan mooie 17de-18de en 19de-eeuwse meubels.

Naast de antieke meubels bezit het hospitaal ook een schat aan kunstvoorwerpen zoals schilderijen en beelden, zo is er een schilderij van Maria Magdalena in een grot. De zusters hadden grote bewondering voor Maria Magdalena.
Het oudste beeldje van het hospit aal is een 14de eeuws Mariabeeld.

In de slaapzaal van de zusters zien we voorbeelden van de chambrettes van een zuster.

Ook een 16de eeuws anoniem schilderij (op hout geschilderd) om de zusters moed te geven . De naam van het schilderij "Allegorie van het kloosterleven".

De bewening van Christus , een intrigerend schilderij uit de 16de eeuw, stelt een liggende Christus voor, omgeven door heilige vrouwen en Sint-Jan. Niets bijzonders zult u opwerpen, maar deze Christus werd geschilderd met vrouwelijke borsten! ! Dergelijke afbeelding van Christus verwijst naar talrijke godsdienstige en mystieke geschriften die Christus vrouwelijke en moederlijke trekken toeschrijven. Christus schenkt zo 'spirituele voeding' aan de zusters. Deze iconografie is uiteraard heel zeldzaam . Het schilderij "Christus als hermafrodiet" ziet u hier achter onze groep.

Er is ook een schilderij met de heilige Bernardus waar een verhaal aan verbonden is. Op het schilderij zien we dat Maria op haar borst duwt en wie goed kijkt ziet hoe er spatjes melk in de mond van Bernardus terecht komen !Dat zou gebeurd zijn toen Bernardus in gebed was in de kerk van St.-Vorles in Châtillon-sur-Seine. Daar zou deze heilige zijn welbespraaktheid aan te danken hebben.

Het snavelmasker behoort tot de uitrusting van de pestdokter . Hij vulde dit met kruiden om de pestlucht te verdrijven en, zo dacht hij, niet besmet te kunnen raken. De pestdokter droeg een zwarte lederen jas en hoed. Hij had een stok bij zich om de kleren van de pestlijders vanop afstand op te heffen. Op de hoeken van de straten werden vuren aangestoken. De straten waren open rioleringen (pest, typhus, cholera), de mensen hadden schrik van water ! !

Schilderij "Pestlijders met de Heilige Elooi".Uit 1670, zeer waarschijnlijk een schenking aan het ziekenhuis door iemand die van de pest werd gered. De heilige doet een beroep op Maria ten gunste van de pestlijders. De heilige Elooi werd hier ook bijzonder vereerd, vooral in verband met de epidemie die in de loop van de 17de eeuw Lessines en omgeving trof. De pest brak uit in 1665 en is pas in 1668 beginnen te verdwijnen.

Kostuum om de pestlijders te begraven

Daarna komen we in de zaal van de Heilige Augustinus, de patroonheilige van het hospitaal. Er is een mooi wandtapijt (Doornik!) en o.a.een 17de eeuwse buffetkast. De "sans culotten" zijn in het klooster binnen geweest om te plunderen, maar de zusters hadden veel weggestopt.

De rondleiding gaat verder, we gaan binnen in het "Quartier de Monseigneur". Bemerk dat de bedden veel korter waren dan tegenwoordig. In de Middeleeuwen zaten de mensen recht in hun bed (liggen was voor de doden). Na het avondeten gingen ze onmiddellijk naar bed, dus met een volle maag was het aanbevolen om niet te liggen.
Deze kamer was vooral ingericht voor het jaarlijks bezoek vande bisschop. Koning Boudewijn en koningin Fabiola kwamen hier in 1993.

In deze kamer ook een 15de eeuws schilderij in Byzantijnse stijl en Vlaamse renaissance "O.L.Vrouw van Cambrai".

De vreemdelingenzaal : vreemdelingen en bedevaarders kregen hier een maaltijd. Het was de eerste museumzaal van het klooster. Oude meubels werden als lambrizering gebruikt.

In deze zaal ook een 16de-eeuwse kast.

Bij dit schilderij vertelt onze gids het verhaal over de helkiase. De eigen apotheek van het hospitaal kreeg wereldfaam door het medicijn Helkiase, ontwikkeld door zuster Marie-Rose Carouy, dezelfde zuster die de naam "van de roos" gaf aan het hospitaal.
Helkiase bestond uit bichloride van kwikzilver. Het bleek een heel doeltreffend middel voor de behandeling van huidziektes en zweren. Het kwam in verschillende vormen in de handel: als roze poeder dat met water gemengd zalf werd of als vloeibaar product. Die remedie was niet alleen in België een groot succes, maar werd tot in 1830 in India en Amerika verkocht. Waarschijnlijk door de gevaarlijke bijwerking van het kwikzilver die zelfs tot de dood kon leiden, werd het uiteindelijk uit de handel gehaald. Het wondermiddel dat haar door een visioen ingefluisterd werd, deed Marie-Roses reputatie van marketeer alle eer aan.

We zien de laatste brandglazen en lopen door de gangen in gotische stijl. Op het eerste verdiep was de stijl Vlaamse Renaissance, hier beneden is het gotiek.